📌 Τι Αλλάζει από την 1η Νοεμβρίου 2025 και εξής:
Με τον πρόσφατο νόμο 5221/2025 (ΦΕΚ A133/28-7-2025), επέρχονται σημαντικές μεταρρυθμίσεις στον τρόπο δημοσίευσης, τήρησης και επεξεργασίας των διαθηκών, τόσο εντός της χώρας όσο και στο εξωτερικό μέσω των προξενικών αρχών.
Παρά την αρχική συζήτηση που υπήρξε για την κατάργηση ή ουσιαστική αναμόρφωση των ιδιόγραφων διαθηκών, τελικά ο νομοθέτης δεν προέβη σε κάποια τέτοια ρύθμιση.
Οι κυριότερες αλλαγές που τίθενται σε ισχύ από 01-11-2025 συνοψίζονται ως εξής:
✅ 1. Δημιουργία Ηλεκτρονικού «Μητρώου Διαθηκών»
Θεσπίζεται για πρώτη φορά ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα με την ονομασία «Μητρώο Διαθηκών». Εκεί καταχωρίζονται:
- Όλες οι δημοσιευθείσες διαθήκες.
- Τα στοιχεία κάθε διαθέτη (ΑΦΜ, ημερομηνία γέννησης, είδος διαθήκης, αριθμός πράξης).
- Οι ιδιόγραφες, μυστικές και δημόσιες διαθήκες, αμέσως μόλις περιέλθουν στον συμβολαιογράφο ή τον πρόξενο.
Η καταχώριση γίνεται αμελλητί και ηλεκτρονικά.
✅ 2. Υποχρεώσεις Συμβολαιογράφων και Κατόχων Διαθηκών
- Συμβολαιογράφος που έχει στα χέρια του διαθήκη, οφείλει αμέσως μόλις πληροφορηθεί τον θάνατο του διαθέτη, να τη δημοσιεύσει στο Μητρώο.
- Όποιος κατέχει ιδιόγραφη διαθήκη (π.χ. συγγενής), οφείλει να την προσκομίσει άμεσα σε συμβολαιογράφο για δημοσίευση.
- Ο συμβολαιογράφος συντάσσει πρακτικό δημοσίευσης, με καταγραφή τυχόν εξωτερικών ελαττωμάτων του εγγράφου.
✅ 3. Κήρυξη Ιδιόγραφης Διαθήκης ως Κύριας
Η κήρυξη μιας ιδιόγραφης διαθήκης ως «κύριας» γίνεται πλέον με πράξη του συμβολαιογράφου που τη δημοσίευσε, παρουσία:
- Πληρεξουσίου δικηγόρου του αιτούντος και
- Δύο (2) μαρτύρων που βεβαιώνουν τη γνησιότητα γραφής και υπογραφής του διαθέτη.
Γραφολογική πραγματογνωμοσύνη που αποδεικνύει τη γνησιότητα της γραφής και της υπογραφής του διαθέτη απαιτείται να προσκομίζει ο αιτών σε περιπτώσεις που ο κληρονόμος δεν είναι σύζυγος του διαθέτη ή πρόσωπο, με το οποίο ο διαθέτης έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης ή δεν έχει με τον διαθέτη συγγενική σχέση τουλάχιστον τέταρτου βαθμού.
✅ 4. Νέα Διαδικασία για την Έκδοση Κληρονομητηρίου
Το κληρονομητήριο εκδίδεται από 01-01-2026 από δικηγόρο της περιφέρειας του δικαστηρίου της κληρονομίας, εντός τριάντα (30) ημερών από την επομένη της ημέρας που ο τελευταίος ειδοποιείται από τη γραμματεία να παραλάβει την αίτηση και τα έγγραφα.
Η αίτηση που κατατίθεται στο δικαστήριο της κληρονομίας από τον κληρονόμο ή τον καταπιστευματοδόχο ή τον κληροδόχο ή τον εκτελεστή διαθήκης υπογράφεται από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του αιτούντος και αναρτάται σε ειδικό χώρο του καταστήματος του δικαστηρίου για χρονικό διάστημα δέκα (10) ημερών.
Αν ασκηθεί παρέμβαση τρίτου, προσδιορίζεται δικάσιμος για τη συζήτησή της, προκειμένου να εκδοθεί απόφαση επ` αυτής. Η άσκηση της παρέμβασης αναστέλλει την έκδοση του πιστοποιητικού.
Το πιστοποιητικό (κληρονομητήριο)εκδίδεται από τον γραμματέα του δικαστηρίου στο οποίο κατατέθηκε η αίτηση και παραδίδεται σε αυτόν που αιτήθηκε την έκδοσή του με απόδειξη παραλαβής, η οποία φυλάσσεται στο αρχείο του δικαστηρίου. Αν την έκδοση του πιστοποιητικού διατάζει το δικαστήριο που δίκασε ύστερα από έφεση, το πιστοποιητικό εκδίδεται από τον γραμματέα του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου, στον οποίο αποστέλλεται χωρίς υπαίτια καθυστέρηση αντίγραφο της απόφασης.
Κάθε απορριπτική πράξη του δικηγόρου επί αίτησης χορήγησης πιστοποιητικού, προσβάλλεται με ανακοπή, εφαρμοζόμενης επ’ αυτής αναλόγως της παρ. 5 του άρθρου 740, από οποιονδήποτε έχει έννομο συμφέρον εντός προθεσμίας είκοσι (20) ημερών από τη δημοσίευσή της, ενώπιον του δικαστηρίου της κληρονομίας.
Η απόφαση που διατάσσει την παροχή πιστοποιητικού προσβάλλεται με έφεση, εντός προθεσμίας είκοσι (20)ημερών από τη δημοσίευσή της. Η προθεσμία της έφεσης και η άσκησή της αναστέλλουν την ισχύ της απόφασης και την έκδοση του πιστοποιητικού. Η απόφαση που διατάζει την παροχή πιστοποιητικού δεν προσβάλλεται με αναψηλάφηση, αναίρεση ή τριτανακοπή.
ΓΙΑ ΟΠΟΙΟΔΗΠΟΤΕ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΤΕ, ΚΑΛΕΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ 2310-225738 ΓΙΑ ΝΑ ΚΛΕΙΣΕΤΕ ΤΟ ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΣΑΣ!