Με τον νόμο 4738/2020, προβλέφθηκε η αυτοδίκαιη απαλλαγή των οφειλετών που αιτούνταν την πτώχευση τους, από το σύνολο των οφειλών τους που είχανε δημιουργηθεί έως την υποβολή της αίτησης πτώχευσης.
Πως όμως επέρχεται η αυτοδίκαιη αυτή απαλλαγή;
Σύμφωνα με το άρθρο 192 του Ν. 4738/2020, μετά το πέρας της προθεσμίας απαλλαγής, ο εισηγητής δικαστής, κατόπιν αίτησής του οφειλέτη και αφού λάβει έκθεση του συνδίκου για το ύψος των οφειλών που έχουν επαληθευθεί κατά την πτωχευτική διαδικασία και για το ύψος της αξίας των ακινήτων και λοιπών πάγιων περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη, και εφόσον δεν εκκρεμεί προσφυγή κατά της απαλλαγής, εκδίδει πράξη με την οποία διαπιστώνει την επέλευση της απαλλαγής του οφειλέτη από τις οφειλές του. Ο Εισηγητής έπειτα θα ελέγξει μόνο εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις της απαλλαγής.
Πότε μπορεί να υποβληθεί η αίτηση αυτή;
- 36 μήνες, (ή ένα έτος εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις της περίπτωσης αυτής), από την ημερομηνία κήρυξης της πτώχευσης ή την καταχώρηση του ονόματος του οφειλέτη στο ηλεκτρονικό μητρώο φερεγγυότητας, εκτός εάν εντός της παραπάνω προθεσμίας υποβληθεί προσφυγή οποιουδήποτε έχει έννομο συμφέρον κατά της απαλλαγής του.
Ποιο πρόβλημα τίθεται στην περίπτωση αυτή;
Σύνδικος ορίζεται μόνο σε περίπτωση κήρυξης της πτώχευσης κι όχι σε περίπτωση καταχώρισης του ονόματος του οφειλέτη στο Η.Μ.Φ.. Συνεπώς δημιουργείται προβληματισμός ως προς την εφαρμογή της διάταξης στους καταχωρηθέντες στο Η.Μ.Φ. λόγω έλλειψης ενεργητικού, οι οποίοι επίσης απαλλάσσονται και για τους οποίους δεν προβλέπεται ενεργή διαδικασία ούτε και Εισηγητής.
Δύο είναι οι απόψεις που έχουν αναπτυχθεί για οφειλέτες που έχουν εγγραφεί στο Η.Μ.Φ.:
Α) η απαλλαγή των προσώπων αυτών επέρχεται αυτοδίκαια μετά την παρέλευση 36 μηνών από την καταχώρηση του ονόματος, χωρίς οποιαδήποτε άλλη διατύπωση, όπως η έκδοση διαπιστωτικής πράξης από τον Εισηγητή Δικαστή ή
Β) ο Εισηγητής Δικαστής εκδίδει διαπιστωτική πράξη και σε αυτήν την περίπτωση, ελέγχοντας τις λοιπές προϋποθέσεις (παρέλευση 36 μηνών, μη άσκηση προσφυγής κλπ), πλην της έκθεσης του συνδίκου περί του ύψους των οφειλών και της αξίας των περιουσιακών στοιχείων, τα οποία είναι ούτως ή άλλως νομικώς αδιάφορα, διότι η απαλλαγή επέρχεται κατά το νόμο με μόνη την πάροδο του χρονικού διαστήματος.
Το ζήτημα παραμένει αρρύθμιστο, με αποτέλεσμα η τελική κρίση να καταλείπεται στον εισηγητή Δικαστή του εκάστοτε αρμόδιου Δικαστηρίου, δημιουργώντας περαιτέρω προβλήματα και ανασφάλεια δικαίου.
———————–
Στην παρούσα διάταξη, ο εισηγητής δικαστής υιοθέτησε την δεύτερη υποστηριζόμενη άποψη, διαπιστώνοντας την απαλλαγή από τις οφειλές του αιτούντα, ο οποίος δεν κηρύχθηκε σε πτώχευση, αλλά είχε διαταχθεί η καταχώρηση του ονόματός του στο Η.Μ.Φ., με την έκδοση σχετικής πράξης αυτού.
- Σημειωτέον ότι πρόκειται για την πρώτη πράξη απαλλαγής βάσει του νέου νόμου 4738/2020 που εκδίδεται από το Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης.
- Σχετικά με το εν λόγω ζήτημα, έχουν ήδη υπάρξει προτάσεις για την τροποποίηση του άρθρου 192 του νόμου αυτού, όπως η έκδοση σχετικής Βεβαίωσης περί της απαλλαγής από την αρμόδια γραμματεία, η οποία θα βεβαιώνει τον χρόνο καταχώρισης στο Η.Μ.Φ. και την μη άσκηση προσφυγής, δίχως την συμμετοχή Εισηγητή δικαστή.
«ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΤΜΗΜΑ ΠΤΩΧΕΥΣΕΩΝ
AM …
ΠΡΑΞΗ 536/2024
Ο Εισηγητής Πτωχεύσεων του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Χαρίσης, Πρόεδρος Πρωτοδικών:
Αφού έλαβε υπόψη του την από 17.12.2024 αίτηση του … … του …, κατοίκου Καλαμαριάς Θεσσαλονίκης, οδός …, ΑΦΜ …, με την οποία ζητά να του χορηγηθεί κατ’ άρθρο 192 παρ. 4 του ν. 4738/2020, όπως αυτό εισήχθη με το άρθρο 86 του ν. 5072/2023, διαπιστωτική πράξη περί απαλλαγής του απ’ τις οφειλές του.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ
Με το ανωτέρω περιεχόμενο η κρινόμενη αίτηση είναι νόμιμη, στηριζομένη στο άρθρο 192 παρ. 4 του ν. 4738/2020, που εισήχθη με το άρθρο 86 του ν. 5072/2023, αναλογικά εφαρμοζόμενο, για το λόγο ότι ο ίδιος δικαιολογητικός λόγος της ανάγκης έκδοσης διαπιστωτικής πράξης περί απαλλαγής του πτωχού λόγω μη άσκησης προσφυγής κατ’ αυτού, ήτοι κυρίως η απόδειξη της απαλλαγής ενώπιον των φορολογικών αρχών, συντρέχει και στην περίπτωση απόρριψης της αίτησης πτώχευσης και καταχώρισης της απόφασης αρμοδίως, οπότε και πάλι επέρχεται απαλλαγή του οφειλέτη με την πάροδο 3 ετών χωρίς την άσκηση προσφυγής κατά της απαλλαγής (άρθ. 192 παρ. 1 του ν. 4738/2020).
Απ’ τα στοιχεία του πτωχευτικού φακέλου προκύπτουν τα ακόλουθα: Ο … … του Κωνσταντίνου προέβη στην κατάθεση της με ΓΑΚ/ΕΑΚ …/…/2020 αίτησης πτώχευσης ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης με την οποία για τους λόγους που εκεί αναφέρονταν αιτήθηκε να κηρυχθεί σε κατάσταση πτώχευσης. Με την υπ’ αριθμ. 3028/2021 απόφαση του ανωτέρω Δικαστηρίου κρίθηκε ότι από τον Δεκέμβριο του 2020 είχε περιέλθει σε μόνιμη και γενική αδυναμία να αντιμετωπίσει τα ληξιπρόθεσμα και απαιτητά χρέη του, δηλαδή είχε περιέλθει σε κατάσταση παύσεως πληρωμών, αλλά η περιουσία του δεν επαρκούσε για την κάλυψη των εξόδων της πτωχευτικής διαδικασίας. Εξ αυτού του λόγου (δηλαδή της έλλειψης ενεργητικού), το δικαστήριο απέρριψε την αίτησή του ως κατ’ ουσίαν αβάσιμη κατ’ άρθρο 3 παρ. 4 του ν. 3588/2007) και διέταξε την καταχώριση του ονόματος του στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο και στα Μητρώα Πτωχεύσεων. Συνεπώς, η ανωτέρω αίτηση κατατέθηκε υπό το καθεστώς του προηγούμενου Πτωχευτικού Νόμου (3588/2007), αλλά η υπ’ αριθ. 3028/2021 απόφαση που διέταξε την καταχώριση του ονόματος του ανωτέρω στα προβλεπόμενα Μητρώα δημοσιεύθηκε την 23.4.2021, δηλαδή μετά την έναρξη ισχύος του νέου Κώδικα Αφερεγγυότητας (4738/2020) στις 1.3.2021. Εξάλλου, σύμφωνα με τη μεταβατική διάταξη 263 παρ. 1 ΚΑφ «Το παρόν εφαρμόζεται στις διαδικασίες που εκκινούν μετά την ημερομηνία θέσης του σε ισχύ, κατά περίπτωση, σύμφωνα με το άρθρο 308», ωστόσο σύμφωνα με τη μεταβατική διάταξη 263 παρ. 5 ΚΑφ «οι οφειλέτες που έχουν κηρυχθεί σε πτώχευση ή των οποίων η αίτηση απορρίφθηκε, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 3 του ν. 3588/2007 (Α’ 153) πριν τη θέση σε ισχύ του νέου νόμου αλλά μετά την 1η.1.2019, υπάγονται στα άρθρα 192 έως 194 και 196…». Ο νομοθέτης προέβλεψε, δηλαδή, την εφαρμογή των διατάξεων περί απαλλαγής του ΚΑφ και για τις πτωχεύσεις που κηρύχθηκαν ή απορρίφθηκαν λόγω έλλειψης ενεργητικού ήδη από την 1.1.2019. Εννοείται, άρα, ότι για τις πτωχεύσεις που κηρύχθηκαν ή απορρίφθηκαν λόγω έλλειψης ενεργητικού μετά την ισχύ του ΚΑφ (1.3.2021) εφαρμόζεται ο νέος νόμος. Σχετικά, σύμφωνα με το άρθρο 192 παρ. 1 «Με την επιφύλαξη της παρ. 2, ο οφειλέτης φυσικό πρόσωπο απαλλάσσεται πλήρως από κάθε οφειλή προς τους πτωχευτικούς πιστωτές, ανεξαρτήτως του αν έχουν αναγγελθεί ή όχι, τριάντα έξι (36) μήνες από την ημερομηνία κήρυξης της πτώχευσης ή την καταχώρηση της παρ. 4 του άρθρου 77, εκτός εάν εντός της παραπάνω προθεσμίας υποβληθεί προσφυγή οποιουδήποτε έχει έννομο συμφέρον κατά της απαλλαγής του. Η απαλλαγή έχει ως συνέπεια και την παύση των στερήσεων δικαιωμάτων τις οποίες συνεπάγεται η πτώχευση». Εν συνεχεία, με την τροποποίηση που εισήχθη με το άρθρο 86 ν. 5072/2023, προστέθηκε 4η παράγραφος στο αρ. 192 ΚΑφ σύμφωνα με την οποία «Μετά το πέρας της προθεσμίας απαλλαγής, ο εισηγητής δικαστής, κατόπιν αίτησής του οφειλέτη, αφού λάβει έκθεση του συνδίκου για το ύψος των οφειλών που έχουν επαληθευθεί κατά την πτωχευτική διαδικασία και για το ύψος της αξίας των ακινήτων και λοιπών πάγιων περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη, και εφόσον δεν εκκρεμεί προσφυγή του άρθρου 193, εκδίδει πράξη με την οποία διαπιστώνει την επέλευση της απαλλαγής του οφειλέτη από τις οφειλές του, κατά το παρόν Κεφάλαιο». Σχετικά, ενόψει του ότι απλώς καταχωρήθηκε το όνομα του ανωτέρω αρμοδίως, η ανωτέρω διαπιστωτική πράξη του Εισηγητή Δικαστή, εκδίδεται χωρίς βέβαια την έκθεση του συνδίκου, αφού τέτοιος δεν υπάρχει, η δε έκθεση του συνδίκου για το ύψος των οφειλών που έχουν επαληθευθεί κατά την πτωχευτική διαδικασία και για το ύψος της αξίας των ακινήτων και λοιπών πάγιων περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη είναι έτσι κι αλλιώς νομικά αδιάφορη, αφού η απαλλαγή επέρχεται κατά το άρθρο 192 ΚΑφ με μόνη την πάροδο του χρονικού διαστήματος των 3 ετών, ασχέτως των ως άνω στοιχείων (ύψος οφειλών και αξία ακινήτων). Εν προκειμένω παρήλθε διάστημα τριών ετών από την καταχώριση του ονόματος του ανωτέρω στο ΓΕΜΗ (καταχώριση της απόφασης την 14.5.2021) και το Μητρώο των Πτωχεύσεων (καταχώριση της απόφασης την 29.4.2021). Από την έκδοση της απόφασης έως την κατάθεση της παρούσας αίτησης δεν έχει ασκηθεί προσφυγή οποιουδήποτε πιστωτή κατά της απαλλαγής κατ’ αρ. 193 ΚΑφ (βλ. το με αρ. …/2024 Πιστοποιητικό του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης), άρα αυτή έχει επέλθει αυτοδικαίως.
Συνεπώς, η ανωτέρω αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή και να χορηγηθεί διαπιστωτική πράξη περί της απαλλαγής του ανωτέρω.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΔΕΧΕΤΑΙ την αίτηση.
ΔΙΑΠΙΣΤΩΝΕΙ την επέλευση της απαλλαγής του … … του …, κατοίκου Καλαμαριάς Θεσσαλονίκης, οδός … αρ. …, ΑΦΜ …, απ’ τις οφειλές του κατ’ άρθρον 192 παρ. 1 του ν. 4738/2020.
Θεσσαλονίκη, 19.12.2024
Ο Εισηγητής Πτωχεύσεων
Κωνσταντίνος Χαρίσης
Πρόεδρος Πρωτοδικών»
ΠΗΓΗ: sakkoulas-online