ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ:
Α. Σύμφωνα με το άρθρο 16 παρ. 2 και 3 του Συντάγματος: Η παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του Κράτους, ενώ τα έτη υποχρεωτικής φοίτησης δεν μπορεί να είναι λιγότερα από εννέα. Συνεπώς, το Σύνταγμα ορίζει την ελάχιστη διάρκεια της υποχρεωτικής εκπαίδευσης τα (9) έτη.
Συγκεκριμένα, η υποχρεωτική εκπαίδευση στην Ελλάδα αποτελείται από:
- Τη διετή υποχρεωτική φοίτηση των νηπίων στο Νηπιαγωγείο.
- Την εξαετή φοίτηση των μαθητών στο Δημοτικό σχολείο.
- Την τριετή φοίτηση των μαθητών στο Γυμνάσιο.
Η πρωτοβάθμια εκπαίδευση αποτελείται από:
- Την υποχρεωτική φοίτηση των νηπίων ηλικίας 4 ετών στο Νηπιαγωγείο
- Την εξαετή φοίτηση στο Δημοτικό σχολείο.
Η δευτεροβάθμια εκπαίδευση περιλαμβάνει δύο κύκλους:
- Ο πρώτος είναι υποχρεωτικός και αντιστοιχεί στο Γυμνάσιο τριετούς φοίτησης (ημερήσιο – εσπερινό).
- Ο δεύτερος είναι προαιρετικός και αντιστοιχεί στο Λύκειο (Γενικό και Επαγγελματικό) τριετούς φοίτησης
Β. Ομοίως στο άρθρο 2 παρ. 3 του ν. 1566/1985 για την δομή και λειτουργία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ορίζεται ότι, η φοίτηση είναι υποχρεωτική στο νηπιαγωγείο, στο δημοτικό σχολείο και στο γυμνάσιο, εφ όσον ο μαθητής δεν έχει υπερβεί το 16ο έτος της ηλικίας του. Όποιος έχει την επιμέλεια του προσώπου του ανηλίκου και παραλείπει την εγγραφή ή την εποπτεία του ως προς τη φοίτηση τιμωρείται σύμφωνα με το άρθρο 458 του Ποινικού Κώδικα
Στο άρθρο 458 του Ποινικού Κώδικα, όπως ίσχυε από το 2001 μέχρι τον Ιούλιο του 2019, απειλούνταν πρόστιμο τουλάχιστον πενήντα εννέα (59) ευρώ για τους παραβάτες.
Υπήρχε δηλαδή, υπό μορφή πταίσματος, ποινική κύρωση προστίμου για τους γονείς που δεν στέλνουν τα παιδιά τους στο σχολείο. Το 2019 με το Ν. 4619/2019 (το νέο Π.Κ.) τα πταίσματα καταργήθηκαν και κατά συνέπεια η εν λόγω διάταξη.
Γ. Επίσης, στο άρθρο 1 του π.δ. 161/2000, προβλέπεται ότι, για τους γονείς και κηδεμόνες που δεν εγγράφουν τα παιδιά τους στο σχολείο και αμελούν για την τακτική φοίτησή τους επιβάλλονται κυρώσεις, της αρμοδιότητας ανήκουσας στην Περιφέρεια.
Δ. Σύμφωνα με την διάταξη του άρθρου 13 του π.δ 79/2017, όταν ένας μαθητής απουσιάζει συστηματικά και αδικαιολόγητα από το σχολείο ο εκπαιδευτικός της τάξης επικοινωνεί άμεσα με τους γονείς/κηδεμόνες και ενημερώνει τον Διευθυντή ή τον Προϊστάμενο του σχολείου. Εφόσον δεν επιλύεται το πρόβλημα αναζητείται ο μαθητής και η οικογένειά μέσω της αστυνομικής και της δημοτικής αρχής καθώς και της αρμόδιας κοινωνικής υπηρεσίας. Στις περιπτώσεις που η αναζήτηση δεν φέρει αποτέλεσμα, αναζητείται ο μαθητής αρχικά σε όλα τα σχολεία της οικείας Διεύθυνσης, στη συνέχεια σε όλα τα σχολεία της οικείας περιφέρειας και τέλος σε όλα τα σχολεία της χώρας.
ΠΟΤΕ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ:
Μόνη περίπτωση που ο νομοθέτης φαίνεται να δέχεται την εναλλακτική της εκπαίδευσης στο σπίτι είναι η περίπτωση γ’ της παραγράφου 4 στο άρθρο 6 του νόμου 3699/2008, που αναφέρεται σε περιπτώσεις μαθητών με αναπηρία ή ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ή για σοβαρά βραχυχρόνια ή χρόνια προβλήματα υγείας, τα οποία δεν επιτρέπουν τη μετακίνηση και φοίτηση των μαθητών στο σχολείο, κατόπιν αιτιολογημένης πρόσφατης ιατρικής γνωμάτευσης, στην οποία αναγράφεται η διάρκεια επιβεβλημένης παραμονής στο σπίτι.
ΑΡΝΗΤΕΣ ΓΟΝΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ:
Πλέον, εξαιτίας της εξάπλωσης της νόσου της Covid-19, πληθαίνουν οι περιπτώσεις των γονέων που αρνούνται να στείλουν τα παιδιά τους στο σχολείο, επειδή διαφωνούν με τα μέτρα της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της πανδημίας, δηλαδή τη χρήση της προστατευτικής μάσκας και τη διενέργεια των self tests. Δεν είναι μάλιστα λίγες οι φορές που έχει επέμβει ο αρμόδιος Εισαγγελέας για να επιλυθούν τέτοια ζητήματα.
Κατόπιν όλων αυτών των περιστατικών και της τεράστιας έκτασης που έχει λάβει το ζήτημα στα Μέσα Ενημέρωσης και Κοινωνικής Δικτύωσης, τα συναρμόδια υπουργεία Παιδείας και Δικαιοσύνης, εξετάζουν την επαναφορά στον Ποινικό Κώδικα της διάταξης της κύρωσης των γονέων που δεν στέλνουν τα παιδιά τους στο σχολείο, με αυστηροποίηση μάλιστα των ποινών για τους αρνητές γονείς, συγκριτικά με το προγενέστερο νομοθετικό καθεστώς.
Συγκεκριμένα, τα δύο υπουργεία προωθούν κοινή νομοθετική ρύθμιση εντός της τρέχουσας ή ερχόμενης εβδομάδας, σύμφωνα με την οποία η άρνηση των γονέων να στείλουν τα παιδιά τους στο σχολείο μετατρέπεται σε πλημμέλημα που θα τιμωρείται με φυλάκιση έως 3 ετών.
Την ad hoc ρύθμιση επιβεβαίωσε το πρωί της Δευτέρας και η υφυπουργός Παιδείας, Ζέττα Μακρή, η οποία παράλληλα κάλεσε τους διευθυντές των σχολικών μονάδων να ενημερώνουν για τέτοια φαινόμενα τις κατά τόπους εισαγγελικές αρχές. Εξήγησε ότι η διαδικασία που θα πρέπει να ακολουθείται είναι να ενημερώνει αρχικά ο διευθυντής τους γονείς για το τί πρέπει να πράξουν και εν συνεχεία τις κοινωνικές υπηρεσίες και τη Δικαιοσύνη.