Μετά τον ν. 4335/2015 για την άσκηση ανταίτησης επί ασφαλιστικών μέτρων, απαιτείται η κατάθεση δικογράφου και δεν μπορεί να υποβληθεί αυτή με προφορική δήλωση κατά τη συζήτηση.
1. Στο Ε βιβλίο του ΚΠολΔ περί ασφαλιστικών μέτρων (άρθ. 682 επ.) δεν περιλαμβάνεται διάταξη που να ρυθμίζει ειδικά τα της άσκησης ανταίτησης στη διαδικασία αυτή. Επομένως εφαρμόζονται οι διατάξεις που αφορούν την άσκηση της αίτησης σε συνδυασμό με αναλογική εφαρμογή εκείνων που ρυθμίζουν την άσκηση ανταγωγής κατά την τακτική διαδικασία. Έτσι μέχρι πρόσφατα (πριν δηλαδή την ισχύ του ν. 4335/2015) γινόταν παγίως δεκτό ότι, όπως συναγόταν από τις διατάξεις των άρθ. 34, 115 § 3, 268 § 4, 682 § 1, 686 §§ 3, 4, 6 και 687 §2 ΚΠολΔ, ο καθ’ ου η αίτηση ασφαλιστικών μέτρων μπορούσε να ασκήσει ανταίτηση, ενώπιον του δικαστηρίου στο οποίο εκκρεμούσε η αίτηση, προς συνεκδίκαση στα πλαίσια της αρχής της οικονομίας της δίκης. Η ανταίτηση μπορούσε να υποβληθεί είτε με προφορική δήλωση κατά τη συζήτηση (καταχωριζόμενη στα πρακτικά, αν τηρούνταν, άλλως απλά καταγραφόμενη από το δικαστή), είτε και με το σημείωμά του, υπό τον αυτονόητο όμως περιορισμό ότι προτάθηκε προφορικά κατά την έναρξη της συζήτησης της υπόθεσης (βλ. ενδεικτικά Βαθρακοκοίλη, Ασφαλιστικά Μέτρα άρθ. 686 αρ. 81 με περαιτέρω παραπομπές).
2. Όμως με το ν. 4335/2015 επήλθαν εκτεταμένες τροποποιήσεις σε αρκετά κεφάλαια του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, οι οποίες, κατά το μέρος που αφορούν ασφαλιστικά μέτρα, εφαρμόζονται επί των αιτήσεων που κατατίθενται μετά την 1.1.2016, σύμφωνα με τη μεταβατική διάταξη του άρθ. 1 άρθρου ένατου § 2 του ίδιου νόμου. Γενική τάση του νομοθέτη με τις εν λόγω τροποποιήσεις ήταν η περαιτέρω ενίσχυση της «τυπικότητας» της Πολιτικής Δικονομίας, με ασφυκτικό περιορισμό της προφορικότητας (η οποία π.χ. στην τακτική διαδικασία κατέστη εξαίρεση). Ειδικά δε στα ασφαλιστικά μέτρα προβλέπεται πλέον η άσκηση προφορικά μόνο της πρόσθετης παρέμβασης (ΚΠολΔ 686 § 6), ενώ προηγουμένως μπορούσαν να ασκηθούν προφορικά όλες οι παρεμβάσεις.
Κυρίως όμως αντικαταστάθηκε η διάταξη του άρθ. 268 § 4 ΚΠολΔ, που προέβλεπε την άσκηση ανταγωγής προφορικά, όπου δεν ήταν υποχρεωτική η κατάθεση προτάσεων. Η δυνατότητα αυτή καταργήθηκε και πλέον, όπως ισχύει ήδη το άρθ. 268 § 4 ΚΠολΔ, για την άσκηση ανταγωγής απαιτείται πάντοτε όχι απλώς γρα- πτή προδικασία, αλλά «χωριστό δικόγραφο».
Η νομοθετική αυτή μεταβολή είναι κρίσιμη, διότι η άσκηση ανταίτησης προφορικά στα ασφαλιστικά μέτρα, μόνο στη διάταξη του άρθ. 268 § 4 συνδ. 34 ΚΠολΔ έβρισκε έρεισμα (ΑΠ 1284/2003 ΕλΔ 45/476, Κράνης σε Κεραμέα/Κονδύλη/Νίκα Ερμηνεία ΚΠολΔ άρθ. 686 αριθ. 12, Τριανταφυλλίδης σε Απαλαγάκη ΚΠολΔ Ερμηνεία κατ’ άρθρο, 2η έκδ., άρθ. 686 αρ. 11), δεδομένου ότι στη διαδικασία αυτή δεν είναι υποχρεωτικές οι προτάσεις. Ας σημειωθεί εξάλλου ότι η διάταξη του άρθ. 687 § 2 ΚΠολΔ αφορά μόνο την εκούσια εμφάνιση των διαδίκων ενώπιον του δικαστή, χωρίς δηλαδή να απαιτείται προηγούμενη κλήτευση, σε καμία όμως περίπτωση χωρίς να έχει προηγηθεί η κατάθεση δικογράφου αίτησης (η δυνατότητα προφορικής αίτησης, που υπήρχε μόνο ενώπιον των Ειρηνοδικείων, ήδη καταργήθηκε με την τροποποίηση και της διάταξης του άρθ. 686 § 1 ΚΠολΔ – βλ. και Κράνη, ό.π. άρθ. 687 αριθ. 5 για το αναγκαίο του δικογράφου της αίτησης ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου).
3. Συνεπώς στα ασφαλιστικά μέτρα πλέον προφορικά ασκείται μόνο η πρόσθετη παρέμβαση, για δε την ανταίτηση, που ασκείται μετά την 1.1.2016, απαιτείται η κατάθεση δικογράφου, ανεξαρτήτως μάλιστα του πότε ασκήθηκε η αίτηση, δεδομένου ότι η ανταίτηση είναι αυτοτελής και συζητείται ακόμη και εάν λάβει χώρα παραίτηση του αιτούντα από την κύρια αίτηση, αφού μάλιστα μπορεί να αφορά την προστασία άλλου δικαιώματος ή να αιτείται άλλο ασφαλιστικό μέτρο (ΑΠ 1284/2003 ό.π., Τζίφρας, Ασφαλιστικά Μέτρα, 4η έκδ., σ. 33, Χαμηλοθώρης, Ασφαλιστικά Μέτρα §§ 158, 159). Συνέπεια δε της παράλειψης αυτής θα είναι η απόρριψη της ανταίτησης ως απαράδεκτης για έλλειψη προδικασίας (ΚΠολΔ 111 § 2).
4. Στην προκειμένη περίπτωση, κατά την έναρξη της συζήτησης της υπόθεσης στο ακροατήριο, η πληρεξούσια Δικηγόρος του καθού η αίτηση δήλωσε ότι αυτός ασκεί προφορικά ανταίτηση, ζητώντας να ρυθμιστεί η επικοινωνία του με τις ανήλικες. Όπως όμως αναφέρθηκε στη μείζονα σκέψη, η ανταίτηση, αφού ασκήθηκε προφορικά, πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη για έλλειψη προδικασίας.
Σχετικά ΜΠρΑμαλ 40/2016