Είμαι εγγυητής σε ένα δάνειο. Τι υποχρεώσεις έχω;
Ο εγγυητής ευθύνεται, με το σύνολο της περιουσίας του, μέχρι το ύψος της εγγύησης, που παρέχει υπέρ του πρωτοφειλέτη.
☑️Επομένως, επί μη αποπληρωμής του δανείου από τον πρωτοφειλέτη, κινδυνεύει και η περιουσία του εγγυητή, κατά του οποίου μπορεί να στραφεί το πιστωτικό ίδρυμα- Τράπεζα, αξιώνοντας ολόκληρο το οφειλόμενο ποσό.
☑️Προσοχή: εάν ο πρωτοφειλέτης έχει υπαχθεί στον νόμο Κατσέλη, η ευθύνη του εγγυητή προς αποπληρωμή παραμένει για το υπόλοιπο της οφειλής, που δεν έχει ρυθμισθεί. Το αντίστοιχο ισχύει και επί πτωχεύσεως του πρωτοφειλέτη. Το τραπεζικό ίδρυμα μπορεί ορθά να στραφεί κατά του εγγυητή.
Αξιοσημείωτο επίσης, είναι, ότι η ευθύνη αυτή μεταβιβάζεται και στους κληρονόμους του εγγυητή, εάν αυτός αποβιώσει.
Σημείωση: Μόνο όταν η εγγύηση παρέχεται όχι προσωπικά, αλλά μόνο υπό την μορφή εγγραφής εμπράγματης εξασφάλισης (προσημείωση, υποθήκη) σε περιουσιακό αντικείμενο τρίτου, τότε ο τρίτος – εγγυητής ευθύνεται μόνο με το συγκεκριμένο περιουσιακό του στοιχείο και μόνο μέχρι το ύψος του εγγεγραμμένου βάρους. Άρα η Τράπεζα δεν θα δύναται να επισπεύσει εκτέλεση σε έτερο ακίνητο του εγγυητή, ούτε όμως και στο ίδιο για ποσό μεγαλύτερο από αυτό το οποίο εξασφαλίζει το βάρος που ενεγράφη.
——————————————————————————————————-
Είμαι εγγυητής σε ένα δάνειο. Μπορώ να απαλλαχθώ;
Είναι πάρα πολύ σύνηθες εδώ και χρόνια το φαινόμενο στην χώρα μας, το να έχει υπογράψει κάποιος ως εγγυητής σε σύμβαση δανείου που πήρε κάποιος άλλος για τον εαυτό του, έχοντας μάλιστα την πεποίθηση ότι δεν θα είχε ο ίδιος ο εγγυητής καμία συνέπεια, αν δεν πληρωνόταν τελικά το δάνειο από τον πρωτοφειλέτη.
Παρότι ο εγγυητής δεν έχει επωφεληθεί ούτε με ένα ευρώ από το δάνειο, είναι συχνό φαινόμενο να καλείται σήμερα να αποπληρώσει ο ίδιος το χρέος του πρωτοφειλέτη και να κινδυνεύει η δική του περιουσία να χαθεί, με πιθανόν πολλές άλλες δυσάρεστες συνέπειες στην ζωή του.
Κάποιοι από τους λόγους για τους οποίους μπορεί το Δικαστήριο να κρίνει, κατόπιν εκτίμησης των εκάστοτε πραγματικών περιστατικών, την απαλλαγή ενός εγγυητή, με αποτέλεσμα η Τράπεζα να μην δύναται να στραφεί κατά αυτού για να ικανοποιηθεί, είναι ενδεικτικά οι ακόλουθοι:
1) Αδικαιολόγητη καθυστέρηση της Τράπεζας να προβεί σε ενέργειες διεκδίκησης των ανεξόφλητων οφειλών του δανείου από τον πρωτοφειλέτη, με αποτέλεσμα πλέον αυτός να μην έχει περιουσία ικανή να διεκδικηθεί ή να μην είναι αξιόχρεος. Δηλαδή, η Τράπεζα από υπαιτιότητα της καθυστέρησε υπέρμετρα να στραφεί κατά του πρωτοφειλέτη, παρότι αυτός για καιρό δεν πλήρωνε.
☑️ Σύμφωνα με την ΑΚ 862 ο εγγυητής ελευθερώνεται, εφόσον από πταίσμα του δανειστή έγινε αδύνατη η ικανοποίησή του από τον πρωτοφειλέτη.
2) Έλλειψη δικαιοπρακτικού θεμελίου, και δη έπαυσε να συντρέχει ο λόγος για τον οποίο παρασχέθηκε η εγγύηση, διότι δεν υφίσταται πλέον η ιδιαίτερη εκείνη σχέση του εγγυητή με τον πρωτοφειλέτη, συνεπεία της οποίας ο εγγυητής παρείχε την εγγύηση.
Για παράδειγμα: εταίροι της οφειλέτριας εταιρείας, αποχώρησαν προτού καταγγελθεί ο αλληλόχρεος λογαριασμός και άρα επί συνδρομής πλειόνων προϋποθέσεων δύνανται να απαλλαχθούν ως εγγυητές για την αποπληρωμή της πίστωσης.
3) Ακυρότητα της σύμβασης δανείου, λόγω παραίτησης από την ένσταση διζήσεως.
🔺 Τι είναι η ένσταση διζήσεως; Η Τράπεζα οφείλει πρώτα να επιχειρήσει πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης κατά του πρωτοφειλέτη, και μόνο εφόσον αυτές αποβούν άκαρπες, να στραφεί κατά του εγγυητή. Συνεπώς, εάν η τράπεζα στραφεί πρώτα κατά αυτού, ο εγγυητής μπορεί να προβάλλει την ένσταση αυτή.
ΟΜΩΣ: Στο σύνολο σχεδόν των δανειακών συμβάσεων που εκδίδονται από τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα, προβλέπεται ρητά η παραίτηση από την ένσταση αυτή, στην οποία παραίτηση συναινούν και οι εγγυητές συνήθως χωρίς ουδέποτε να λαμβάνουν γνώση του τι συνεπάγεται η παραίτηση αυτή.
4) Ακυρότητα της σύμβασης δανείου, λόγω καταχρηστικών γενικών όρων συναλλαγών (Γ.Ο.Σ.).
Ιδιαίτερα σύνηθες στην πράξη, αποτελεί το γεγονός των καταχρηστικών ορών στις δανειακές συμβάσεις. Πιο συγκεκριμένα, οι συμβάσεις αυτές συνήθως είναι προδιατυπωμένες και απευθύνονται σε ένα ευρύ κύκλο πολιτών, με αποτέλεσμα οι όροι τους τις περισσότερες φορές να είναι άκρως καταχρηστικοί και δυσμενείς για τους δανειολήπτες.
5) Πλάνη, απάτη ή απειλή εις βάρος του εγγυητή, μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε απαλλαγή του.
Για παράδειγμα: α) Εάν ο πρωτοφειλέτης- δανειολήπτης, παραπλανήσει τον εγγυητή σχετικά με την φερεγγυότητά του να αναλάβει ένα δάνειο, εν γνώσει μάλιστα της τράπεζας, και η τράπεζα, αν και έχει υποχρέωση, δεν ενημερώσει σχετικά τον εγγυητή, δεν θα ευθύνεται ο εγγυητής για το χρέος του πρωτοφειλέτη και μπορεί να απαλλαχθεί από την ευθύνη αποπληρωμής του, διότι αν πραγματικά γνώριζε την αφερεγγυότητα του πρωτοφειλέτη να αναλάβει το δάνειο, ο ίδιος δεν θα υπέγραφε ως εγγυητής.
β) Εάν ο οφειλέτης με δόλο απέκρυψε από την τράπεζα και τον εγγυητή την πραγματική του οικονομική κατάσταση, προκειμένου να φανεί φερέγγυος ως προς την λήψη ενός δανείου, σε αυτή την περίπτωση δεν θα πρέπει να επωμιστεί την ευθύνη αποπληρωμής αδίκως, ο εγγυητής.
Αυτή η απάτη προς τον εγγυητή μπορεί να γίνει και κατόπιν συμπαιγνίας μεταξύ τράπεζας κι οφειλέτη, για να τον εξαναγκάσουν να υπογράψει την σύμβαση εγγύησης στο δάνειο και να επιβαρυνθεί τελικώς, αυτός με το βάρος της αποπληρωμής του δανείου, με οποιοδήποτε εξαναγκαστικό μέσο.
6) Η δανειοδότηση αντιβαίνει στην καλή πίστη και τα χρηστά ήθη.
Στις τραπεζικές συναλλαγές, η Τράπεζα αναλαμβάνει την απορρέουσα από την καλή πίστη δευτερεύουσα υποχρέωση προστασίας της περιουσίας του δανειολήπτη. Δηλαδή, η τράπεζα, λόγω της υπερέχουσας θέσεως της στις συναλλαγές και λόγω των ειδικών γνώσεων της, θα έπρεπε να κρίνει ορθότερα για την παροχή ή όχι κάποιου δανείου σε κάποιον δανειολήπτη, ο οποίος μελλοντικά δεν θα δύναται να το αποπληρώσει, με αποτέλεσμα να κληθεί ο εγγυητής να αποπληρώσει αυτό. Στην περίπτωση αυτή, ο εγγυητής μπορεί να προβάλλει κατά της Τράπεζας, την ένσταση της αντίθεσης της σύμβασης στα χρηστά ήθη και την καλή πίστη.
7) Ουσιώδης τροποποίηση της σύμβασης δανείου με νέα πρόσθετη πράξη και νέους όρους μεταξύ του πρωτοφειλέτη και της τράπεζας, η οποία πρόσθετη πράξη δεν έχει υπογραφεί από τον εγγυητή.
Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει να θεωρηθεί ότι ο εγγυητής δεν έχει συναινέσει στους νέους αυτούς όρους, και εάν αυτοί συνεπάγονται και ουσιώδη μεταβολή της αρχικής δανειακής σύμβασης, μπορεί να κριθεί ότι απαλλάσσεται ολοκληρωτικά από αυτήν, διότι σε άλλη σύμβαση δανείου παρείχε την εγγύηση του και όχι στην μεταγενεστέρως διαμορφωθείσα.
🔺Η ανυπαρξία υπογραφής του εγγυητή στην αρχική δανειακή σύμβαση: Εάν και σπάνιο, πολλές φορές λόγω κεκτημένης ταχύτητας, τυχαίνει να εκλείπει η υπογραφή του εγγυητή από την δανειακή σύμβαση, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει στην απαλλαγή του εγγυητή.
——————————————————————
📌 Το παρόν άρθρο συντάχθηκε με την επιστημονική επιμέλεια της δικηγόρου, Μαρίας Μητρακοπούλου, και αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία του γραφείου μας.
📌 Για εξατομικευμένες πληροφορίες καλέστε μας ☎️ στα τηλ. 2310-225738 για να προγραμματίσουμε το ραντεβού σας!